گچ دارای ویژگی های منحصر به فردی از جمله چسبندگی مناسب و مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی مختلف است و به همین علت کاربردهای بسیار متنوعی دارد. این ماده که از آسیاب کردن سنگ گچ به صورت پودری تولید می شود می تواند با آب مخلوط شده و خمیری تشکیل دهد که اگر در معرض هوا قرار گیرد، سفت می شود.
استفاده از گچ در صنعت ساختمان سازی بسیار متداول است و به دلیل کاربردهای فراوانی که در حوزه ساخت و ساز دارد، به عنوان یک “ماده معدنی شگفت انگیز ” شناخته می شود.
از گچ به طور گسترده برای پوشش دیوارها و سقف ها استفاده می شود و انواع مختلف آن با افزودنی های متفاوت دارای ویژگی هایی است که کاربرد آن را در زمینه های متنوع ساختمان سازی مفید می سازد.
به طور کلی دو نوع گچ در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد: گچ روکار و گچ زیرکار. هر یک از این انواع گچ با مش های متفاوت و افزودنی های مختلف تولید می شوند که خواص و ویژگی های متفاوتی پیدا می کنند.
از گچ زیرکار معمولا برای پوشش دیوارهایی که قرار است بعدا رنگ شوند، استفاده می شود اما گچ روکار را می توان به عنوان لایه نهایی روی دیوار مورد استفاده قرار داد.
گچ های مختلف مانند گچ سیوا، گچ گیپسون و گچ مخصوص گچبری نیز وجود دارد که کاربردهای تزئینی دارند و معماران یا طراحان داخلی برای زیباتر کردن ظاهر و دکوراسیون ساختمان ها به آن شکل می دهند.
شاید به طور مستقیم با ماده معدنی به نام گچ در صنایعی مانند کشاورزی آشنا نباشید اما واقعیت این است که استفاده از گچ به عنوان منبع کلسیم در این صنایع فوق العاده وسیع است.
به عنوان مثال، می توان از گچ به عنوان کود و تهویه خاک در مزارع گندم استفاده کرد. گاهی اوقات از این ماده معدنی حتی در پخت و پز نیز به عنوان حالت دهنده خمیر برای کاهش هرگونه چسبندگی و به عنوان تامین کننده منبع کلسیم استفاده می شود. کاربرد دیگر گچ در صنعت کشاورزی، استفاده از آن برای جلوگیری از جمع شدن دانه ها در کشت قارچ است.
علاوه بر متداولترین روشهای استفاده از گچ، کاربردهای مختلف دیگری نیز برای آن وجود دارد که ممکن است به اندازه استفاده از آن در صنایع کشاورزی و ساختمانی رایج نباشد.
یکی از کاربردهای مهم گچ در حوزه پزشکی برای درمان سوختگی، آبسه و اگزما است. این ماده در برخی از کرم های پا، شامپوها و بسیاری دیگر از محصولات آرایشی و بهداشتی وجود دارد. کاربرد متداول دیگر گچ، برای آتل بندی و گچ گرفتن استخوان شکسته دست یا پا یا هر ناحیه دیگر از بدن است.
برخی آزمایشها نشان دادهاند که میتوان از گچ برای حذف آلایندههای آب مانند سرب و آرسنیک استفاده کرد.
در واقع می توان گفت کاربردهای گچ به ظاهر بی پایان است و با توجه به اینکه قیمت گچ به علت معادن فراوان و استخراج آسان، بسیار ارزان است، موارد استفاده از آن روز به روز نیز بیشتر می شود.